Τα τελευταία χρόνια, δεδομένων των διατροφικών σκανδάλων και των διαφόρων επιδημιών που έχουν σημειωθεί, αλλά και της έλευσης των μεταλλαγμένων τροφίμων, διάφορες κινήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας βρίσκονται στο επίκεντρο συνωμοσιολογικών θεωριών. Μια από αυτές, η οποία κυκλοφορεί διεθνώς στο διαδίκτυο τα τελευταία χρόνια, αφορά την επιβολή μιας σειράς ελέγχων και περιορισμών στην παραγωγή και διάθεση των τροφίμων.
Απώτερος στόχος όλης αυτής της διαδικασίας, σύμφωνα πάντα με την θεωρία, είναι ο απόλυτος έλεγχος της διατροφής στον πλανήτη, μέσω της οποίας θα ελέγχεται εξίσου απόλυτα η αύξηση του ανθρώπινου πληθυσμού. Πως θα επιτευχθεί αυτό; Υποτίθεται μέσω του διατροφικού κώδικα Codex Alimentarius, ο οποίος φέρεται να εφαρμόζεται και στην Ελλάδα τον προσεχή Απρίλιο. Ας δούμε όμως με ποιον τρόπο έφτασε η υπόθεση αυτή στη χώρα μας…
Η αμερικανική νομοθεσία
Ο πρόσφατα αναμορφωμένος νόμος για την ασφάλεια τροφίμων, που προβλέπει μεταξύ άλλων εξονυχιστικούς ελέγχους στην διαδικασία παραγωγής, συσκευασίας, μεταφοράς, διάθεσης και εισαγωγής τροφίμων στις ΗΠΑ, έδωσε τροφή στους συνωμοσιολόγους στην άλλη όχθη του Ατλαντικού. Κάποιοι ξεκίνησαν να μιλούν για σχέδιο ελέγχου και υποβάθμισης της ποιότητας των τροφίμων μέσω λεπτομερούς «ιχνηλάτησης» των προϊόντων, υποβολής τους σε διαδικασία εξαγωγής βιταμινών, μετάλλων και άλλων ωφέλιμων στοιχείων και ακτινοβολίας για την υποβάθμιση της θρεπτικής τους αξίας. Επίσης υποτίθεται ότι θα επιβληθεί και η απαγόρευση καλλιέργειας λαχανικών ή άλλων ειδών και η παραγωγή τροφίμων σε ατομικό επίπεδο, κοινώς τα σπιτικά και παραδοσιακά προϊόντα.
Μόνο που αν διαβάσει κανείς τον αμερικανικό νόμο θα διαπιστώσει ότι όχι μόνο δεν προβλέπει όλα τα παραπάνω, αλλά εξαιρεί και από τις πραγματικές διαδικασίες που εφαρμόζει, τις μικροκαλλιέργειες, τα παραδοσιακά προϊόντα και γενικώς την ατομική παραγωγή προϊόντων.
Τι είναι ο Codex Alimentarius;
O Codex Alimentarius (διατροφικός κώδικας στα λατινικά) είναι μια δέσμη από διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα, πρακτικές, κατευθυντήριες γραμμές και άλλες συστάσεις, για την παραγωγή και την ασφάλεια των τροφίμων. Ο κώδικας δημιουργήθηκε το 1963 από τον Οργανισμό Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων του ΟΗΕ (FAO) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO). Το όνομά του προέρχεται από μια αντίστοιχη πρακτική που είχε εφαρμόσει η Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία από το 1891 ως το 1911, μετά από απόφαση που ελήφθη στην Βιέννη το 1891.
Ο σύγχρονος κώδικας περιλαμβάνει οδηγίες και διεθνή στάνταρ για την σήμανση των τροφίμων (γενικά πρότυπα, κατευθυντήριες γραμμές, διατροφικές επισημάνσεις), τα πρόσθετα στα τρόφιμα (γενικές προδιαγραφές, εγκεκριμένες χρήσεις, στάνταρ ποιότητας, περιεκτικότητα σε χημικά), τις προσμίξεις (γενικά πρότυπα ανοχής) και για τα ανώτατα όρια χρήσης φυτοφαρμάκων και άλλων χημικών. Επίσης για τον καθορισμό της ασφάλειας των γενετικά τροποποιημένων τροφίμων, την υγιεινή των τροφίμων στις εγκαταστάσεις παραγωγής και για τις μεθόδους ανάλυσης και δειγματοληψίας.
Παράλληλα προβλέπει ειδικούς κανόνες για τα προϊόντα κρέατος (φρέσκα, κατεψυγμένα, επεξεργασμένα κρέατα και πουλερικά), τα ψάρια και τα θαλασσινά (θαλάσσιων, γλυκού νερού και ιχθυοκαλλιέργειας), το γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα, τα τρόφιμα για ειδική διατροφή (συμπεριλαμβανομένων των παιδικών και βρεφικών τροφών), τα νωπά και μεταποιημένα λαχανικά, τα φρούτα και τους χυμούς φρούτων, τα δημητριακά και τα παράγωγά τους, τα όσπρια, τα λίπη – έλαια και τα παράγωγά τους (π.χ. μαργαρίνη) και τέλος για τη σοκολάτα, τη ζάχαρη, το μέλι και το μεταλλικό νερό.
Ο Alimentarius είναι αναγνωρισμένος από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου ως ένα διεθνές σημείο αναφοράς για την επίλυση διαφορών που αφορούν την ασφάλεια των τροφίμων και την προστασία των καταναλωτών. Όσον αφορά την ανάμειξη του κώδικα στον αμερικανικό νόμο για την ασφάλεια τροφίμων, πρέπει να σημειώσουμε ότι οι ΗΠΑ τον έχουν υιοθετήσει. Τον κώδικα, όχι τις διαδικασίες που αναφέρονται στην θεωρία.
Το θέμα στη Βουλή των Ελλήνων
Η διαμάχη λοιπόν και οι θεωρίες για τον Codex Alimentarius, σχετίζονται με μια αντίληψη που θέλει τον κώδικα αυτό υποχρεωτικό πρότυπο ασφαλείας για τα τρόφιμα, τις βιταμίνες και τα μέταλλα. Όπως προκύπτει όμως από την επίσημη ιστοσελίδα του κώδικα (www.codexalimentarius.net), πρόκειται μεν για διεθνές πρότυπο ασφαλείας των τροφίμων, το οποίο όμως έχει προαιρετικό και μη δεσμευτικό χαρακτήρα. Δεν υφίσταται δηλαδή καμία υποχρέωση των 180 χωρών – μελών του (η Ελλάδα συμμετέχει εκπροσωπούμενη από τον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων-ΕΦΕΤ) να υιοθετήσουν τα πρότυπα του κώδικα.
Παρόλα αυτά οι συνωμοσιολόγοι εξακολουθούν να τροφοδοτούν το διαδίκτυο με προειδοποιήσεις ότι το «σκοτεινό» σχέδιο ελέγχου όχι μόνο εφαρμόζεται ήδη στις ΗΠΑ μέσω του νόμου που προαναφέραμε αλλά έρχεται στην Ελλάδα εντός του Απριλίου (άγνωστο από που προέκυψε ο χρονικός προσδιορισμός της έναρξης εφαρμογής του σχεδίου στη χώρα μας), μέσω ενός νομοσχεδίου που συζητείται στην Βουλή των Ελλήνων αυτή την περίοδο. Συγκεκριμένα πρόκειται για το νομοσχέδιο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με τίτλο «Ενιαίο Μητρώο Εμπόρων Αγροτικών Προϊόντων».
Στις 14 Ιανουαρίου ο βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης του ΛΑΟΣ, Κυριάκος Βελόπουλος κατέθεσε ερώτηση στην οποία ρωτούσε εάν στο πλαίσιο αυτού του νομοσχεδίου θα υιοθετηθεί και ο Codex Alimentarius. Μάλιστα στο κείμενο της ερώτησής του προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Σκανδαλίδη, παραθέτει όλη την θεωρία περί «ελέγχου της διατροφής» που περιγράψαμε νωρίτερα. Το αξιοσημείωτο πάντως είναι ότι η πλειοψηφία των ελληνικών διαδικτυακών τόπων που αναφέρονται στη συγκεκριμένη θεωρία την περιγράφουν επί λέξει όπως και στο κείμενο της ερώτησης που κατέθεσε στη Βουλή ο κ. Βελόπουλος.
Η απάντηση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
Απαντώντας μερικές ημέρες αργότερα, ο Κώστας Σκανδαλίδης, τόνισε ότι στόχος του νομοσχεδίου είναι να θέσει κανόνες στην εμπορία των προϊόντων, να δημιουργήσει αίσθημα ασφάλειας στον παραγωγό, να κατοχυρώσει η διαφάνεια στις οικονομικές συναλλαγές και να καθορίσει την ρυθμιστική παρέμβαση του κράτους, με γνώμονα ότι το αγροτικό εισόδημα, ειδικά των μικρών παραγωγών, αποτελεί ζήτημα δημοσίου συμφέροντος. Επίσης στόχος είναι να διασφαλιστεί η πληρωμή των αγροτών για την πώληση των προϊόντων τους, να διατηρηθεί αλώβητη η ποιότητα που διαθέτει το προϊόν στο χωράφι μέχρι αυτό να φτάσει στον καταναλωτή και η διαφάνεια στην αλληλουχία των προσώπων που μεσολαβούν. Ουσιαστικά δηλαδή να εκλείψουν οι τεράστιες διαφορές στις τιμές από το χωράφι μέχρι το ράφι.
Για περισσότερες λεπτομέρειες όμως ο υπουργός παρέπεμψε τον βουλευτή στον ΕΦΕΤ (που υπάγεται στο υπουργείο Υγείας). Προφανώς παρέπεμψε εκεί, διότι όπως προαναφέραμε ο ΕΦΕΤ είναι ο εκπρόσωπός μας στον Codex Alimentarius, στον οποίο όμως ο υπουργός δεν αναφέρθηκε καθόλου στην απάντησή του. Αυτό το γεγονός δημιούργησε σε όσους ασπάζονται την θεωρία περί παγκοσμίου ελέγχου των τροφίμων και μέσω αυτών και του ανθρώπου, μεγαλύτερες απορίες και ανησυχίες, δίνοντας έτσι έναυσμα για εμπλουτισμό των θεωριών αυτών. Το αν αυτές οι ανησυχίες είναι βάσιμες ή όχι, είναι ένα ερώτημα που δεν μπορεί να απαντηθεί άμεσα.
Διαχωρίζοντας τον μύθο από την αλήθεια
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει καμία απολύτως απόδειξη η οποία και να καταδεικνύει ότι από τον προσεχή Απρίλιο θα εφαρμοστούν απαγορεύσεις και αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων. Η συνωμοσιοπαράνοια που έχει ξεσπάσει τις τελευταίες εβδομάδες στο διαδίκτυο δεν φαίνεται να βασίζεται σε κανένα απτό στοιχείο, ενώ τα δεδομένα μιας ερώτησης του κ. Βελόπουλου στη Βουλή, έχουν αυτομάτως υιοθετηθεί από κάποιους ως θέσφατα. Παρ’ όλα αυτά το διατροφικό παραμένει ένα ζήτημα υψίστης σημασίας και όλοι μας οφείλουμε, ως συνειδητοποιημένοι πολίτες, να επιδεικνύουμε πάντα την απαραίτητη ευαισθησία.
Ο Στέλιος Φωκάς είναι δημοσιογράφος στον Ελεύθερο Τύπο. Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Φαινόμενα” της εφημερίδας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου