Τον Νοέμβριο του 2009 διοργανώθηκε στο Πανεπιστήμιο της Ινδιανάπολης στην Αθήνα το πρώτο διεθνές συνέδριο Phoenix Rising με θέμα Ο Θάνατος και η Αναγέννηση στην Φιλοσοφία, την Τέχνη, και την Λογοτεχνία: Μια Κοινωνία που πεθαίνει, ή μια Αναγέννηση για τον 21ο Αιώνα;
Ήταν το πρώτο ακαδημαϊκό συνέδριο στην Ελλάδα που ασχολήθηκε αποκλειστικά με θέματα που ανήκουν στον γενικότερο χώρο του Δυτικού Εσωτερισμού. Οι ομιλητές ήταν όλοι καταξιωμένοι ακαδημαϊκοί από εξωτερικό κι Ελλάδα, μεταξύ τους πρωτοπόροι του χώρου όπως ο Nicholas Gοodrick-Clarke, διευθυντής του Κέντρου Δυτικού Εσωτερισμού που προσφέρει μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ, ο Arthur Versluis, Διευθυντής τμήματος Θρησκειολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν στις ΗΠΑ, και πολλοί ακόμη.
Συγκεντρώθηκαν εδώ με αφορμή την πρωτοβουλία του Phoenix Rising (εκπαιδευτικός οργανισμός ολιστικής μάθησης) ώστε να παρουσιαστεί στο κοινό το επίπεδο και τον χαρακτήρα των σπουδών στο Δυτικό Εσωτερισμό, και για να ανοίξει ο διάλογος αυτός και στην Ελλάδα, όπου ναι μεν υπάρχει πολύ ενδιαφέρον σε πολλούς τομείς, αλλά ακόμη η θεματολογία αυτή αντιμετωπίζεται ως κάτι το «παράξενο», ενώ απέχει μακράν από τους ακαδημαϊκούς χώρους. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου δημιουργήθηκε καρποφόρα συζήτηση και τέθηκαν καίρια ερωτήματα.
Ένα ερώτημα που προέκυψε σχεδόν από την αρχή και που επαναλήφθηκε αρκετές φορές, αφορούσε την ακαδημαϊκή μελέτη του Δυτικού Εσωτερισμού. Τι είναι, σε τι χρησιμεύει, τι σχέση έχει με τις έννοιες της μεταφυσικής, της φιλοσοφίας, του μυστικισμού, ή της θρησκείας. Είναι πολύ εύκολο αυτοί οι όροι να συγχέονται, και η παραπληροφόρηση είναι πολύ μεγάλη. Οπότε, ως διοργανώτρια του συνεδρίου και ως κάτοχος του ΜΑ Δυτικού Εσωτερισμού από το πανεπιστήμιο του Έξετερ, θεώρησα καλό εδώ να συνοψίσω κάποιες απαντήσεις στα πιο συχνά ερωτήματα ώστε να επεξηγηθούν κάποιοι όροι, να οριοθετηθούν κάποιες έννοιες, και να διευκολυνθούν όλοι όσοι ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα.
Τι είναι ο Δυτικός Εσωτερισμός;
Ο ορισμός του όρου «Δυτικός Εσωτερισμός» έχει οριστεί από τον καθ. Σορβόννης Antoine Faivre ως εξής, ορισμός που επικρατεί σε ακαδημαϊκούς κύκλους της Ευρώπης. Περιγράφει όλα τα «ρεύματα σκέψης» τα οποία εμφανίζουν 6 χαρακτηριστικά γνωρίσματα. Παρ’ότι είναι ευρύτατη έννοια, είναι ακαδημαϊκά αποδεκτό ότι όλα τα εσωτερικά ρεύματα εμφανίζουν τουλάχιστον τα πρώτα 4 γνωρίσματα, και αρκετά, αν όχι όλα από αυτά, συχνά εμφανίζουν και τα άλλα 2. Σημειώνουμε ότι με τη λέξη «Δυτικός» αναφερόμαστε γεωγραφικά στο «Ελληνο-Ρωμαϊκό σύνολο παραδόσεων» από περίπου την εποχή του Μεγ. Αλεξάνδρου και μετέπειτα (δηλαδή την γεωγραφική σφαίρα επιρροής που περιλαμβάνει τα εδάφη που κατέκτησε τόσο ο Μέγας Αλέξανδρος προς την Ανατολή, όσο και η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία προς το Νότο και τη Δύση), συν τις συγγενείς παραδόσεις που κατάγονται από Τευτονικές και Σκανδιναβικές πηγές.
Ας σημειωθεί ότι αυτές οι οριοθετήσεις δεν είναι αλάνθαστες και δεν είναι απόλυτες. Αλλά είναι πολύ χρήσιμα εργαλεία για να ξέρουμε τι συζητάμε, και αναλογιζόμενοι την υπάρχουσα βιβλιογραφία υπάρχει πάντοτε η δυνατότητα μελλοντικής αναθεώρησης.
Τα 4 +2 γνωρίσματα του Δυτικού Εσωτερισμού:
1. Αντιστοιχίες: Συμβολικές και αληθινές, μικρόκοσμος-μακρόκοσμος και συμπαντική αλληλεπίδραση
2. Ζωντανή Φύση: Πολυεπίπεδη, ζωντανή, γεμάτη εν δυνάμει αποκαλύψεις, διέπεται από μια κρυφή Θεία «φλόγα»
3. Φαντασία και Μεσολάβηση: Μέσω της ενεργής φαντασίας, η Γνώση των ενδιάμεσων μεταξύ της Φύσης και του πνευματικού πεδίου.
4. Μεταστοιχείωση: Η απόλυτη εσώτερική ένωση μεταξύ Γνώσης και εσωτερικής εμπειρίας, των λειτουργιών του νου και της ενεργής φαντασίας.
5. Συνταύτιση Παραδόσεων: Η πεποίθηση της ύπαρξης της Αιώνιας Φιλοσοφίας – της αδιάσπαστης
αλύσου γνώσης και παράδοσης παρά τις ιστορικές ανακρίβειες.
6. Μετάδοση: Η έμφαση στην μεταλαμπάδευση της γνώσης από Δάσκαλο σε Μαθητή.
Antoine Faivre, Accés de l’ésotérisme occidental, pp. 10-15
Με λίγα λόγια λοιπόν, μια παράδοση, ένα «ρεύμα σκέψης» (όπως μπορεί να είναι ο Πνευματισμός, το κίνημα Gurdjieff, η Αλχημεία, η θεοσοφία, και άλλα πολλά) εφόσον εμφανίζει τουλάχιστον τα πρώτα 4 γνωρίσματα αυτόματα εμπίπτει στο γενικότερο σύνολο του «Δυτικού Εσωτερισμού.
Ο ορισμός του όρου «Δυτικός Εσωτερισμός» έχει οριστεί από τον καθ. Σορβόννης Antoine Faivre ως εξής, ορισμός που επικρατεί σε ακαδημαϊκούς κύκλους της Ευρώπης. Περιγράφει όλα τα «ρεύματα σκέψης» τα οποία εμφανίζουν 6 χαρακτηριστικά γνωρίσματα. Παρ’ότι είναι ευρύτατη έννοια, είναι ακαδημαϊκά αποδεκτό ότι όλα τα εσωτερικά ρεύματα εμφανίζουν τουλάχιστον τα πρώτα 4 γνωρίσματα, και αρκετά, αν όχι όλα από αυτά, συχνά εμφανίζουν και τα άλλα 2. Σημειώνουμε ότι με τη λέξη «Δυτικός» αναφερόμαστε γεωγραφικά στο «Ελληνο-Ρωμαϊκό σύνολο παραδόσεων» από περίπου την εποχή του Μεγ. Αλεξάνδρου και μετέπειτα (δηλαδή την γεωγραφική σφαίρα επιρροής που περιλαμβάνει τα εδάφη που κατέκτησε τόσο ο Μέγας Αλέξανδρος προς την Ανατολή, όσο και η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία προς το Νότο και τη Δύση), συν τις συγγενείς παραδόσεις που κατάγονται από Τευτονικές και Σκανδιναβικές πηγές.
Ας σημειωθεί ότι αυτές οι οριοθετήσεις δεν είναι αλάνθαστες και δεν είναι απόλυτες. Αλλά είναι πολύ χρήσιμα εργαλεία για να ξέρουμε τι συζητάμε, και αναλογιζόμενοι την υπάρχουσα βιβλιογραφία υπάρχει πάντοτε η δυνατότητα μελλοντικής αναθεώρησης.
Τα 4 +2 γνωρίσματα του Δυτικού Εσωτερισμού:
1. Αντιστοιχίες: Συμβολικές και αληθινές, μικρόκοσμος-μακρόκοσμος και συμπαντική αλληλεπίδραση
2. Ζωντανή Φύση: Πολυεπίπεδη, ζωντανή, γεμάτη εν δυνάμει αποκαλύψεις, διέπεται από μια κρυφή Θεία «φλόγα»
3. Φαντασία και Μεσολάβηση: Μέσω της ενεργής φαντασίας, η Γνώση των ενδιάμεσων μεταξύ της Φύσης και του πνευματικού πεδίου.
4. Μεταστοιχείωση: Η απόλυτη εσώτερική ένωση μεταξύ Γνώσης και εσωτερικής εμπειρίας, των λειτουργιών του νου και της ενεργής φαντασίας.
5. Συνταύτιση Παραδόσεων: Η πεποίθηση της ύπαρξης της Αιώνιας Φιλοσοφίας – της αδιάσπαστης
αλύσου γνώσης και παράδοσης παρά τις ιστορικές ανακρίβειες.
6. Μετάδοση: Η έμφαση στην μεταλαμπάδευση της γνώσης από Δάσκαλο σε Μαθητή.
Antoine Faivre, Accés de l’ésotérisme occidental, pp. 10-15
Με λίγα λόγια λοιπόν, μια παράδοση, ένα «ρεύμα σκέψης» (όπως μπορεί να είναι ο Πνευματισμός, το κίνημα Gurdjieff, η Αλχημεία, η θεοσοφία, και άλλα πολλά) εφόσον εμφανίζει τουλάχιστον τα πρώτα 4 γνωρίσματα αυτόματα εμπίπτει στο γενικότερο σύνολο του «Δυτικού Εσωτερισμού.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ των όρων «εσωτερισμός», «μυστικισμός», «αποκρυφισμός» και «μεταφυσικής»;
Ο εσωτερισμός περιλαμβάνει τις παραδόσεις αυτές που εμπεριέχουν (1) τις έννοιες των αντιστοιχιών, και (2) των ενδιάμεσων. Δηλαδή, στις κατ’εξοχήν εσωτερικές παραδόσεις, (που εμπίπτουν στις παραδόσεις συμπαθητικής μαγείας) παρατηρούμε την πεποίθηση ότι με τη χρήση των αντιστοιχιών μεταξύ, λόγου χάρη, χαλκού και Αφροδίτης, μπορεί κανείς με τη χρήση χάλκινου αντικειμένου με χαραγμένο το πλανητικό σύμβολο της Αφροδίτης, είτε σε μια τελετή, είτε σαν προσωπικό αντικείμενο, να εστιάσει και να «μαγνητίσει» την επιρροή της Αφροδίτης στη ζωή του. Σε μια διαφορετική παράδοση, με την επίκληση ή προσευχή στον άγγελο που σχετίζεται με μια συγκεκριμένη ιδιότητα (λ.χ. ο άγγελος Ραφαήλ σχετίζεται με την ίαση και την υγεία), ο άγγελος αυτός θεωρείται «ενδιάμεσος» μεταξύ των ανθρώπων και της θείας δύναμης που εκείνη τη στιγμή καλούμε για να θεραπεύσει. Εξίσου, σε μια θρησκεία όπως η Ορθόδοξη, η χρήση εικονισμάτων για να εστιάσουμε σε μια έκφανση του Θείου μπορεί επίσης να θεωρηθεί «χρήση ενδιάμεσου».
Ο μυστικισμός, αντιθέτως, θεωρείται ένας πιο άμεσος τρόπος επικοινωνίας μεταξύ ατόμου και Θείου, χωρίς την χρήση ενδιαμέσων. Ακολουθώντας μια συχνά πολύχρονη διαδικασία καθαρμών, εξάγνισμού, και προσευχής ή και διαλογισμού, ο μυστικιστής αναζητά μια κατάσταση ανεπτυγμένης συνειδητότητας που θα του επιτρέψει να πλησιάσει τον Θεό του, και μέσω αυτής να του φανερωθεί η ίδια Γνώση που στον εσωτεριστή φανερώνεται μέσα από την ενασχόληση με τους ενδιάμεσους και την χρήση αντιστοιχιών. Το αποτέλεσμα συχνά είναι το ίδιο καθώς και οι δύο μέθοδοι απαιτούν αυτοπειθαρχία, μελέτη στην πρώτη και συγκέντρωση στη δεύτερη, και πολλές παραδόσεις επιδεικνύουν τόσο εσωτερικά όσο και μυστικιστικά χαρακτηριστικά.
Ο αποκρυφισμός (occult) είναι ένας γενικός και λίγο εσφαλμένος όρος που αφορά στην ενασχόληση με τη λεγόμενη «απόκρυφη» ή «απαγορευμένη» γνώση. Ουσιαστικά όμως, σαν όρος έχει προσαρτηθεί ετεροχρονισμένα σε πολλές παραδόσεις (όπως είναι η συγκριτική συγχώνευση Καμπαλά, Αστρολογίας και Αλχημείας που κάνει ο Αγκρίπα μέχρι τη γριμοριακή μαγεία κ.ο.κ) ενώ ουσιαστικά περιλαμβάνει όλες τις μορφές εσωτερισμού που, πάλι με χρήση ενδιαμέσων όπως είναι τα σύμβολα, οι τελετές και οι επικλήσεις, διεισδύει σε τεχνικές που έχουν χαρακτηριστεί «μαγικές» και που στο παρελθόν θεωρήθηκαν αιρετικές.
Η μεταφυσική, όπως αποκαλύπτει και η ετυμολογία της λέξης είναι το σύνολο αυτών των φαινομένων που ουσιαστικά χαρακτηρίζονται «μετά» ή πέρα των φυσικών νόμων που αναγνωρίζει η επιστήμη. Χρησιμοποιείται (όχι πάντα ορθά) σαν πολύ γενικευμένος όρος που περιλαμβάνει όλες τις έννοιες που είναι είτε δυσεξήγητες, είτε που συγγενεύουν/συνδέονται με την παραψυχολογία ή και με κάποιες εσωτερικές έννοιες όπως τις γνωρίζουμε. Περιλαμβάνει έννοιες όπως η τηλεπάθεια, η τηλεκίνηση, αλλά και κοσμολογικές έννοιες (κοσμογένεση κλπ). Παρ’ότι χρησιμοποιείται ως «όρος-ομπρέλα» ουσιαστικά τα θέματα που καλύπτει συνδέονται άμεσα με εσωτερικές παραδόσεις σε μια ή άλλη μορφή τους. Είναι βασικό να το κατανοήσουμε αυτό το σημείο, γιατί φαινόμενα που συχνά παρουσιάζονται ως «δυσεξήγητα», «ανεξήγητα», ή «παράξενα», όλα έχουν τις ρίζες τους στα γενικότερα ρεύματα του εσωτερισμού, κι ενώ ίσως να μην υπάρχει ορθολογική εξήγηση για το καθένα, είναι βέβαιο ότι αν κανείς κατέχει την ιστορία και τη φαινομενολογία (από τι αποτελείται) του Δυτικού εσωτερισμού, γρήγορα θα ανακαλύψει και τι ακριβώς είναι οι «δυσεξήγητες» αυτές έννοιες.
Ο εσωτερισμός περιλαμβάνει τις παραδόσεις αυτές που εμπεριέχουν (1) τις έννοιες των αντιστοιχιών, και (2) των ενδιάμεσων. Δηλαδή, στις κατ’εξοχήν εσωτερικές παραδόσεις, (που εμπίπτουν στις παραδόσεις συμπαθητικής μαγείας) παρατηρούμε την πεποίθηση ότι με τη χρήση των αντιστοιχιών μεταξύ, λόγου χάρη, χαλκού και Αφροδίτης, μπορεί κανείς με τη χρήση χάλκινου αντικειμένου με χαραγμένο το πλανητικό σύμβολο της Αφροδίτης, είτε σε μια τελετή, είτε σαν προσωπικό αντικείμενο, να εστιάσει και να «μαγνητίσει» την επιρροή της Αφροδίτης στη ζωή του. Σε μια διαφορετική παράδοση, με την επίκληση ή προσευχή στον άγγελο που σχετίζεται με μια συγκεκριμένη ιδιότητα (λ.χ. ο άγγελος Ραφαήλ σχετίζεται με την ίαση και την υγεία), ο άγγελος αυτός θεωρείται «ενδιάμεσος» μεταξύ των ανθρώπων και της θείας δύναμης που εκείνη τη στιγμή καλούμε για να θεραπεύσει. Εξίσου, σε μια θρησκεία όπως η Ορθόδοξη, η χρήση εικονισμάτων για να εστιάσουμε σε μια έκφανση του Θείου μπορεί επίσης να θεωρηθεί «χρήση ενδιάμεσου».
Ο μυστικισμός, αντιθέτως, θεωρείται ένας πιο άμεσος τρόπος επικοινωνίας μεταξύ ατόμου και Θείου, χωρίς την χρήση ενδιαμέσων. Ακολουθώντας μια συχνά πολύχρονη διαδικασία καθαρμών, εξάγνισμού, και προσευχής ή και διαλογισμού, ο μυστικιστής αναζητά μια κατάσταση ανεπτυγμένης συνειδητότητας που θα του επιτρέψει να πλησιάσει τον Θεό του, και μέσω αυτής να του φανερωθεί η ίδια Γνώση που στον εσωτεριστή φανερώνεται μέσα από την ενασχόληση με τους ενδιάμεσους και την χρήση αντιστοιχιών. Το αποτέλεσμα συχνά είναι το ίδιο καθώς και οι δύο μέθοδοι απαιτούν αυτοπειθαρχία, μελέτη στην πρώτη και συγκέντρωση στη δεύτερη, και πολλές παραδόσεις επιδεικνύουν τόσο εσωτερικά όσο και μυστικιστικά χαρακτηριστικά.
Ο αποκρυφισμός (occult) είναι ένας γενικός και λίγο εσφαλμένος όρος που αφορά στην ενασχόληση με τη λεγόμενη «απόκρυφη» ή «απαγορευμένη» γνώση. Ουσιαστικά όμως, σαν όρος έχει προσαρτηθεί ετεροχρονισμένα σε πολλές παραδόσεις (όπως είναι η συγκριτική συγχώνευση Καμπαλά, Αστρολογίας και Αλχημείας που κάνει ο Αγκρίπα μέχρι τη γριμοριακή μαγεία κ.ο.κ) ενώ ουσιαστικά περιλαμβάνει όλες τις μορφές εσωτερισμού που, πάλι με χρήση ενδιαμέσων όπως είναι τα σύμβολα, οι τελετές και οι επικλήσεις, διεισδύει σε τεχνικές που έχουν χαρακτηριστεί «μαγικές» και που στο παρελθόν θεωρήθηκαν αιρετικές.
Η μεταφυσική, όπως αποκαλύπτει και η ετυμολογία της λέξης είναι το σύνολο αυτών των φαινομένων που ουσιαστικά χαρακτηρίζονται «μετά» ή πέρα των φυσικών νόμων που αναγνωρίζει η επιστήμη. Χρησιμοποιείται (όχι πάντα ορθά) σαν πολύ γενικευμένος όρος που περιλαμβάνει όλες τις έννοιες που είναι είτε δυσεξήγητες, είτε που συγγενεύουν/συνδέονται με την παραψυχολογία ή και με κάποιες εσωτερικές έννοιες όπως τις γνωρίζουμε. Περιλαμβάνει έννοιες όπως η τηλεπάθεια, η τηλεκίνηση, αλλά και κοσμολογικές έννοιες (κοσμογένεση κλπ). Παρ’ότι χρησιμοποιείται ως «όρος-ομπρέλα» ουσιαστικά τα θέματα που καλύπτει συνδέονται άμεσα με εσωτερικές παραδόσεις σε μια ή άλλη μορφή τους. Είναι βασικό να το κατανοήσουμε αυτό το σημείο, γιατί φαινόμενα που συχνά παρουσιάζονται ως «δυσεξήγητα», «ανεξήγητα», ή «παράξενα», όλα έχουν τις ρίζες τους στα γενικότερα ρεύματα του εσωτερισμού, κι ενώ ίσως να μην υπάρχει ορθολογική εξήγηση για το καθένα, είναι βέβαιο ότι αν κανείς κατέχει την ιστορία και τη φαινομενολογία (από τι αποτελείται) του Δυτικού εσωτερισμού, γρήγορα θα ανακαλύψει και τι ακριβώς είναι οι «δυσεξήγητες» αυτές έννοιες.
Γιατί «Ακαδημαϊκή» προσέγγιση; Δεν είναι εσωτερική διαδικασία που ακολουθεί συγκεκριμένη παράδοση/διδασκαλία;
Το Phoenix Rising δεν σχετίζεται με, δεν χρηματοδοτείται και δεν υποκινείται από καμία «εσωτερική σχολή». Εσωτερικές σχολές είναι αυτές που μεταδίδουν μια συγκεκριμένη διδασκαλία, όπως είναι ο Ροδοσταυρισμός, ο Τεκτονισμός, και πλήθος άλλων. Η ακαδημαϊκή προσέγγιση προσφέρει αμερόληπτη ιστορική, φαινομενολογική και τεκμηριωμένη γνώση γύρω από αυτές και όλων των υπολοίπων εσωτερικών διδασκαλιών, τοποθετώντας τες μέσα στο ιστορικό και κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο που τις γέννησαν. Όπως εξηγήσαμε παραπάνω, σκοπό έχει να «βάλει τα πράγματα στη θέση τους» και να διαλευκάνει ένα τοπίο που σφύζει από παραπληροφόρηση. Η πραγματικότητα είναι ακόμη πιο «μαγική» από την φαντασία που περιβάλλει τις έννοιες αυτές. Η ενασχόληση με την ακαδημαϊκή μελέτη του εσωτερισμού μόνο γνώση μπορεί να προσφέρει. Σαφώς δεν αποκλείει την προσωπική ενασχόληση στις περιπτώσεις που το επιθυμεί κανείς, ενώ υπάρχουν και ακαδημαϊκοί που ασχολούνται ενεργά με κάποια εσωτερική παράδοση, αλλά βέβαια και άλλοι που επέλεξαν να μην ασχοληθούν παρά μόνο να καταγράψουν. Και στις δύο περιπτώσεις η τεκμηριωμένη μελέτη του Δυτικού Εσωτερισμού προσφέρει καλύτερη κατάρτιση σχετικά με το μονοπάτι που μπορεί να επιλέγει ο καθένας.
Το Phoenix Rising δεν σχετίζεται με, δεν χρηματοδοτείται και δεν υποκινείται από καμία «εσωτερική σχολή». Εσωτερικές σχολές είναι αυτές που μεταδίδουν μια συγκεκριμένη διδασκαλία, όπως είναι ο Ροδοσταυρισμός, ο Τεκτονισμός, και πλήθος άλλων. Η ακαδημαϊκή προσέγγιση προσφέρει αμερόληπτη ιστορική, φαινομενολογική και τεκμηριωμένη γνώση γύρω από αυτές και όλων των υπολοίπων εσωτερικών διδασκαλιών, τοποθετώντας τες μέσα στο ιστορικό και κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο που τις γέννησαν. Όπως εξηγήσαμε παραπάνω, σκοπό έχει να «βάλει τα πράγματα στη θέση τους» και να διαλευκάνει ένα τοπίο που σφύζει από παραπληροφόρηση. Η πραγματικότητα είναι ακόμη πιο «μαγική» από την φαντασία που περιβάλλει τις έννοιες αυτές. Η ενασχόληση με την ακαδημαϊκή μελέτη του εσωτερισμού μόνο γνώση μπορεί να προσφέρει. Σαφώς δεν αποκλείει την προσωπική ενασχόληση στις περιπτώσεις που το επιθυμεί κανείς, ενώ υπάρχουν και ακαδημαϊκοί που ασχολούνται ενεργά με κάποια εσωτερική παράδοση, αλλά βέβαια και άλλοι που επέλεξαν να μην ασχοληθούν παρά μόνο να καταγράψουν. Και στις δύο περιπτώσεις η τεκμηριωμένη μελέτη του Δυτικού Εσωτερισμού προσφέρει καλύτερη κατάρτιση σχετικά με το μονοπάτι που μπορεί να επιλέγει ο καθένας.
Τι μπορεί να προσφέρει η ακαδημαϊκή προσέγγιση στην προσωπική ενασχόληση με τον εσωτερισμό;
Εάν κάποιος έχει διαλέξει, ή θέλει να διαλέξει, μια εσωτερική οδό για την πνευματική του ανάπτυξη, η ακαδημαϊκή προσέγγιση μπορεί να τον βοηθήσει να καταλάβει που εντάσσεται η παράδοση που έχει επιλέξει σε σχέση με το ρουν της ιστορίας και τον πολιτισμό στον οποίο ανήκει, τις ρίζες της παράδοσης και τους στόχους της. Πολύ συχνά σε εσωτερικές σχολές και τάγματα, υπάρχει η τάση τα μέλη να διαβάζουν και να συζητούν μοναχά γύρω από τις διδασκαλίες ή τα συγγράμματα μελών ή ιδρυτών αυτής της παράδοσης. Αν όμως, λ.χ., κάποιος είναι Τέκτονας, και θέλει να καταλάβει για πιο λόγο έχει επιλεγεί ο συμβολισμός του Τεκτονισμού, τότε θα τον βοηθούσε να μάθει πως λειτουργεί ο συμβολισμός σε συνειδησιακά επίπεδα, ή γιατί χρησιμοποιούνται ορισμένα σύμβολα και που αλλού έχουν χρησιμοποιηθεί, παρά να αρκεστεί σε καθαρά Τεκτονικές (και όχι πάντα αμερόληπτες) επεξηγήσεις. Αν κάποιος ενδιαφέρεται να μάθει για τη Wicca, ή για το Ερμητικό Τάγμα της Χρυσής Αυγής, θα επωφεληθεί αν μάθει τόσο για την καταγωγή της παράδοσης/του τάγματος όσο και για την αρχαία καταγωγή των τελετών του, αλλά και τις συγκριτικές αλλαγές που υπέστησαν τα στοιχεία αυτών των τελετών με το πέρασμα του χρόνου. Ίσως να γνωρίζει για το Ερμητικό Τάγμα της Χρυσής Αυγής λόγου χάρη, ότι στο συγκεκριμένο μυητικό σύστημα χρησιμοποιούνται καμπαλιστικές αναφορές. Αν όμως δεν γνωρίζει τι ακριβώς είναι η Καμπαλά (και δεν εννοούμε να γνωρίζει απλά ότι κάτι έχει να κάνει με τον Εβραϊκό μυστικισμό – είναι κάτι πολύ πιο περίπλοκο και με πολλαπλές επιρροές και προεκτάσεις) τότε ουσιαστικά θα ακολουθεί τυφλά μια σειρά διδασκαλιών χωρίς να γνωρίζει το γιατί. Εφόσον έχει διαλέξει κάτι που είναι κατ’εξοχήν εσωτερικό μονοπάτι, αυτομάτως ακυρώνει κάθε νόημα της συμμετοχής του αφού δεν εργάζεται με πλήρη εσωτερική συναίσθηση του τι κάνει. Για να αναλάβει κανείς υπεύθυνα την πνευματική του πορεία, πόσο μάλλον να αναλάβει την τεράστια ευθύνη του να κατευθύνει άλλους, τότε οφείλει στον εαυτό του να γνωρίζει τις προεκτάσεις και το περιεχόμενο της πορείας που πρόκειται να διανύσει, κάτι που μόνο η ακαδημαϊκή προσέγγιση μπορεί να προσφέρει αμερόληπτα.
Για όσους δεν ενδιαφέρονται τόσο να ακολουθήσουν μια τέτοια οδό και απλά ενδιαφέρονται να μάθουν γενικότερα, τα ρεύματα του Δυτικόυ Εσωτερισμού περιλαμβάνουν έναν τεράστιο όγκο γνώσης που αφορά άμεσα στην ανάπτυξη του πολιτισμού μας τα τελευταία 2000 χρόνια – γνώση που όμως μέχρι τώρα είχε παραμεληθεί, αποσιωπηθεί, και παρεξηγηθεί, λόγω θρησκευτικών και πολιτικών συνθηκών του παρελθόντος. Τα τελευταία 20-25 χρόνια πανεπιστημιακοί στην Ευρώπη και την Αμερική έχουν εργαστεί ώστε να συγκεντρωθούν μελέτες και έρευνες που μπορούν να αναπτύξουν τη γνώση μας γύρω από τα ρεύματα αυτά. Όπως, για να κατανοήσουμε την σύγχρονη Ελληνική πραγματικότητα, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η χώρα μας υπέστη 400 χρόνια Τουρκοκρατίας, είναι εξίσου σημαντικό να κατανοούμε την επιρροή αυτών των παραδόσεων στην ευρύτερη Δυτική ιστορία για να κατανοήσουμε την σύγχρονη κοινωνικοπολιτική και πολιτισμική κατάσταση. Η ιστορία που έχουμε διδαχθεί παραλείπει την τεράστια επιρροή που άσκησε ο Δυτικός Εσωτερισμό στις ιστορικές εξελίξεις – δεν θα είχε υπάρξει Αναγέννηση χωρις τις παραδόσεις αυτές. Αν λοιπόν, για να μάθουμε «που πάμε» πρέπει να ξέρουμε πρώτα από πού ήρθαμε, τότε οφείλουμε να επανεξετάσουμε τον πολιτισμό μας λαμβάνοντας υπόψη όλες τις σφαίρες επιρροής και όχι μόνο αυτές που επικράτησαν λόγω διάφορων συμφερόντων.
Εάν κάποιος έχει διαλέξει, ή θέλει να διαλέξει, μια εσωτερική οδό για την πνευματική του ανάπτυξη, η ακαδημαϊκή προσέγγιση μπορεί να τον βοηθήσει να καταλάβει που εντάσσεται η παράδοση που έχει επιλέξει σε σχέση με το ρουν της ιστορίας και τον πολιτισμό στον οποίο ανήκει, τις ρίζες της παράδοσης και τους στόχους της. Πολύ συχνά σε εσωτερικές σχολές και τάγματα, υπάρχει η τάση τα μέλη να διαβάζουν και να συζητούν μοναχά γύρω από τις διδασκαλίες ή τα συγγράμματα μελών ή ιδρυτών αυτής της παράδοσης. Αν όμως, λ.χ., κάποιος είναι Τέκτονας, και θέλει να καταλάβει για πιο λόγο έχει επιλεγεί ο συμβολισμός του Τεκτονισμού, τότε θα τον βοηθούσε να μάθει πως λειτουργεί ο συμβολισμός σε συνειδησιακά επίπεδα, ή γιατί χρησιμοποιούνται ορισμένα σύμβολα και που αλλού έχουν χρησιμοποιηθεί, παρά να αρκεστεί σε καθαρά Τεκτονικές (και όχι πάντα αμερόληπτες) επεξηγήσεις. Αν κάποιος ενδιαφέρεται να μάθει για τη Wicca, ή για το Ερμητικό Τάγμα της Χρυσής Αυγής, θα επωφεληθεί αν μάθει τόσο για την καταγωγή της παράδοσης/του τάγματος όσο και για την αρχαία καταγωγή των τελετών του, αλλά και τις συγκριτικές αλλαγές που υπέστησαν τα στοιχεία αυτών των τελετών με το πέρασμα του χρόνου. Ίσως να γνωρίζει για το Ερμητικό Τάγμα της Χρυσής Αυγής λόγου χάρη, ότι στο συγκεκριμένο μυητικό σύστημα χρησιμοποιούνται καμπαλιστικές αναφορές. Αν όμως δεν γνωρίζει τι ακριβώς είναι η Καμπαλά (και δεν εννοούμε να γνωρίζει απλά ότι κάτι έχει να κάνει με τον Εβραϊκό μυστικισμό – είναι κάτι πολύ πιο περίπλοκο και με πολλαπλές επιρροές και προεκτάσεις) τότε ουσιαστικά θα ακολουθεί τυφλά μια σειρά διδασκαλιών χωρίς να γνωρίζει το γιατί. Εφόσον έχει διαλέξει κάτι που είναι κατ’εξοχήν εσωτερικό μονοπάτι, αυτομάτως ακυρώνει κάθε νόημα της συμμετοχής του αφού δεν εργάζεται με πλήρη εσωτερική συναίσθηση του τι κάνει. Για να αναλάβει κανείς υπεύθυνα την πνευματική του πορεία, πόσο μάλλον να αναλάβει την τεράστια ευθύνη του να κατευθύνει άλλους, τότε οφείλει στον εαυτό του να γνωρίζει τις προεκτάσεις και το περιεχόμενο της πορείας που πρόκειται να διανύσει, κάτι που μόνο η ακαδημαϊκή προσέγγιση μπορεί να προσφέρει αμερόληπτα.
Για όσους δεν ενδιαφέρονται τόσο να ακολουθήσουν μια τέτοια οδό και απλά ενδιαφέρονται να μάθουν γενικότερα, τα ρεύματα του Δυτικόυ Εσωτερισμού περιλαμβάνουν έναν τεράστιο όγκο γνώσης που αφορά άμεσα στην ανάπτυξη του πολιτισμού μας τα τελευταία 2000 χρόνια – γνώση που όμως μέχρι τώρα είχε παραμεληθεί, αποσιωπηθεί, και παρεξηγηθεί, λόγω θρησκευτικών και πολιτικών συνθηκών του παρελθόντος. Τα τελευταία 20-25 χρόνια πανεπιστημιακοί στην Ευρώπη και την Αμερική έχουν εργαστεί ώστε να συγκεντρωθούν μελέτες και έρευνες που μπορούν να αναπτύξουν τη γνώση μας γύρω από τα ρεύματα αυτά. Όπως, για να κατανοήσουμε την σύγχρονη Ελληνική πραγματικότητα, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η χώρα μας υπέστη 400 χρόνια Τουρκοκρατίας, είναι εξίσου σημαντικό να κατανοούμε την επιρροή αυτών των παραδόσεων στην ευρύτερη Δυτική ιστορία για να κατανοήσουμε την σύγχρονη κοινωνικοπολιτική και πολιτισμική κατάσταση. Η ιστορία που έχουμε διδαχθεί παραλείπει την τεράστια επιρροή που άσκησε ο Δυτικός Εσωτερισμό στις ιστορικές εξελίξεις – δεν θα είχε υπάρξει Αναγέννηση χωρις τις παραδόσεις αυτές. Αν λοιπόν, για να μάθουμε «που πάμε» πρέπει να ξέρουμε πρώτα από πού ήρθαμε, τότε οφείλουμε να επανεξετάσουμε τον πολιτισμό μας λαμβάνοντας υπόψη όλες τις σφαίρες επιρροής και όχι μόνο αυτές που επικράτησαν λόγω διάφορων συμφερόντων.
Τι μελετά κανείς αν αποφασίσει να σπουδάσει «Δυτικό Εσωτερισμό»;
Ουσιαστικά η μελέτη του Δυτικού Εσωτερισμού μπορεί να χωριστεί χονδρικά σε τρία βασικά μέρη.
(1) Την ιστορία της εξέλιξης των παραδόσεων από τον Πυθαγόρα, τον Πλάτωνα, τους Νεοπλατωνικούς, μέσα από την Αναγέννηση μέχρι τις μέρες μας και τα γνωστά μας εσωτερικά τάγματα. Αυτό περιλαμβάνει λεπτομερείς αναφορές σε παραδόσεις όπως είναι η θεουργία, η αλχημεία, η Καμπαλά, ο Γνωστικισμός, η θεοσοφία, η μαγεία, και όλα τα παρακλάδια και τις προεκτάσεις τους όπως είναι τα μυητικά τάγματα και σχολές. Αυτά περιλαμβάνουν τον Ροδοσταυρισμό και τους προκατόχους του, τον Τεκτονσιμό και τους προκατόχους του, τον Μαρτινισμό, το Ερμητικό Τάγμα της Χρυσής Αυγής, την Θεοσοφική Εταιρεία, το Τάγμα του Ναού της Ανατολής (Ο.Τ.Ο), κ.ο.κ. (2) Την φαινομενολογία των εσωτερικών ρευμάτων. Ποια δίνουν βάση στην αλχημεία λ.χ., και γιατί, πως αυτό μπορεί να λειτουργήσει στη ζωή κάποιου, που έχει εμφανιστεί και χρησιμοποιηθεί και με τι σκοπούς, συν όλη τη βιβλιογραφική ύλη γύρω από κάποιο τάδε ή δείνα ρεύμα (βλ. σημ. 1). (3) Την βιωματική πλευρά του Δυτικού Εσωτερισμού, λόγου χάρη η μύηση, τα οράματα, οι «μεταφυσικές» ικανότητες. Πολλά έντυπα και πολλές ομάδες ισχυρίζονται πως μπορούν να επεξηγήσουν τέτοιου είδους φαινόμενα, αλλά συχνά υποπίπτουν σε αναξιόπιστες πηγές και παρερμηνευμένες επεξηγήσεις που μόνο την ημιμάθεια και την παραπληροφόρηση ενισχύουν. Υπάρχουν στοιχεία τόσο από την Δυτική Εσωτερική Παράδοση όσο και από την σύγχρονη επιστήμη που μπορούν να επεξηγήσουν και να προσφέρουν τρόπους ανάπτυξης και εξερεύνησης τέτοιου είδους φαινομένων χωρίς να αποτελούν ούτε απομυθοποίηση, ούτε όμως να υπόσχονται θαυματουργές λύσεις χωρίς πολλή προσωπική εργασία.
Ουσιαστικά η μελέτη του Δυτικού Εσωτερισμού μπορεί να χωριστεί χονδρικά σε τρία βασικά μέρη.
(1) Την ιστορία της εξέλιξης των παραδόσεων από τον Πυθαγόρα, τον Πλάτωνα, τους Νεοπλατωνικούς, μέσα από την Αναγέννηση μέχρι τις μέρες μας και τα γνωστά μας εσωτερικά τάγματα. Αυτό περιλαμβάνει λεπτομερείς αναφορές σε παραδόσεις όπως είναι η θεουργία, η αλχημεία, η Καμπαλά, ο Γνωστικισμός, η θεοσοφία, η μαγεία, και όλα τα παρακλάδια και τις προεκτάσεις τους όπως είναι τα μυητικά τάγματα και σχολές. Αυτά περιλαμβάνουν τον Ροδοσταυρισμό και τους προκατόχους του, τον Τεκτονσιμό και τους προκατόχους του, τον Μαρτινισμό, το Ερμητικό Τάγμα της Χρυσής Αυγής, την Θεοσοφική Εταιρεία, το Τάγμα του Ναού της Ανατολής (Ο.Τ.Ο), κ.ο.κ. (2) Την φαινομενολογία των εσωτερικών ρευμάτων. Ποια δίνουν βάση στην αλχημεία λ.χ., και γιατί, πως αυτό μπορεί να λειτουργήσει στη ζωή κάποιου, που έχει εμφανιστεί και χρησιμοποιηθεί και με τι σκοπούς, συν όλη τη βιβλιογραφική ύλη γύρω από κάποιο τάδε ή δείνα ρεύμα (βλ. σημ. 1). (3) Την βιωματική πλευρά του Δυτικού Εσωτερισμού, λόγου χάρη η μύηση, τα οράματα, οι «μεταφυσικές» ικανότητες. Πολλά έντυπα και πολλές ομάδες ισχυρίζονται πως μπορούν να επεξηγήσουν τέτοιου είδους φαινόμενα, αλλά συχνά υποπίπτουν σε αναξιόπιστες πηγές και παρερμηνευμένες επεξηγήσεις που μόνο την ημιμάθεια και την παραπληροφόρηση ενισχύουν. Υπάρχουν στοιχεία τόσο από την Δυτική Εσωτερική Παράδοση όσο και από την σύγχρονη επιστήμη που μπορούν να επεξηγήσουν και να προσφέρουν τρόπους ανάπτυξης και εξερεύνησης τέτοιου είδους φαινομένων χωρίς να αποτελούν ούτε απομυθοποίηση, ούτε όμως να υπόσχονται θαυματουργές λύσεις χωρίς πολλή προσωπική εργασία.
Ποια είναι η χρησιμότητά του;
Όπως με οποιοδήποτε είδος γνώσης, η μελέτη του Δυτικού Εσωτερισμού μας δίνει πολύτιμη γνώση για τον ίδιο μας τον πολιτισμό. Εάν κι εφόσον επιλέγουμε να ακολουθούμε σε προσωπικό επίπεδο κάποια τάδε ή δείνα εσωτερική παράδοση βεβαίως, όπως αναφέρουμε στο (4), μας δίνει μια ολοκληρωμένη γνώση γύρω από αυτό που ακολουθούμε. Σε εκπαιδευτικό/ακαδημαϊκό καθαρά επίπεδο έχει την ίδια αξία με οποιαδήποτε από τις ανθρωπιστικές επιστήμες και συμπληρώνει ιδιαίτερα πολύτιμα σπουδές όπως είναι οι Πολιτικές Επιστήμες, η Κοινωνιολογία, η Ιστορία, η Ψυχολογία, η Φιλοσοφία, και η Φιλολογία καθώς παραθέτει παραμελημένο μέρος του πολιτισμικού υπόβαθρου που αφορά άμεσα όλες αυτές τις θεματολογίες. Σε προσωπικό και ανθρώπινο επίπεδο συμβάλλει στην συνειδητοποίηση ότι ο σημερινός άνθρωπος και η σημερινή κοινωνία αποτελούν το αποτέλεσμα όλων αυτών των ζυμώσεων, και ότι για όποιον πραγματικά επιθυμεί να ασχοληθεί με την εσωτερική αναζήτηση, υπάρχει ένας κορμός γνώσης που, με τη σωστή προσέγγιση, μπορεί να του προσφέρει πολλές απαντήσεις στα «δύσκολα» ερωτήματα αυτής της ζωής.
Όπως με οποιοδήποτε είδος γνώσης, η μελέτη του Δυτικού Εσωτερισμού μας δίνει πολύτιμη γνώση για τον ίδιο μας τον πολιτισμό. Εάν κι εφόσον επιλέγουμε να ακολουθούμε σε προσωπικό επίπεδο κάποια τάδε ή δείνα εσωτερική παράδοση βεβαίως, όπως αναφέρουμε στο (4), μας δίνει μια ολοκληρωμένη γνώση γύρω από αυτό που ακολουθούμε. Σε εκπαιδευτικό/ακαδημαϊκό καθαρά επίπεδο έχει την ίδια αξία με οποιαδήποτε από τις ανθρωπιστικές επιστήμες και συμπληρώνει ιδιαίτερα πολύτιμα σπουδές όπως είναι οι Πολιτικές Επιστήμες, η Κοινωνιολογία, η Ιστορία, η Ψυχολογία, η Φιλοσοφία, και η Φιλολογία καθώς παραθέτει παραμελημένο μέρος του πολιτισμικού υπόβαθρου που αφορά άμεσα όλες αυτές τις θεματολογίες. Σε προσωπικό και ανθρώπινο επίπεδο συμβάλλει στην συνειδητοποίηση ότι ο σημερινός άνθρωπος και η σημερινή κοινωνία αποτελούν το αποτέλεσμα όλων αυτών των ζυμώσεων, και ότι για όποιον πραγματικά επιθυμεί να ασχοληθεί με την εσωτερική αναζήτηση, υπάρχει ένας κορμός γνώσης που, με τη σωστή προσέγγιση, μπορεί να του προσφέρει πολλές απαντήσεις στα «δύσκολα» ερωτήματα αυτής της ζωής.
Τι σχέση έχει με τη θρησκεία;
Η πρακτική ενασχόληση με τον εσωτερισμό είναι εναλλακτική πνευματική οδός που διαφέρει από τις θρησκείες από την άποψη ότι παροτρύνει τον άνθρωπο να αναζητήσει μόνος του και μέσα του απαντήσεις ακολουθώντας κάποια διδασκαλία και την ίδια του την ψυχή, αντί να δέχεται θέματα πίστης και δόγματος χωρίς να τα ερευνήσει. Όμως οι περισσότερες θρησκείες εμπεριέχουν κάποια εσωτερική ή μυστικιστική παράδοση όπως είναι στον Χριστιανισμό και ειδικότερα στην Ορθοδοξία ο Ησυχασμός, στον Ιουδαισμό οι δύο μορφές της Καμπαλά, στο Ισλάμ ο Σουφισμός, κ.ο.κ.
Η ακαδημαϊκή μελέτη του Δ. Εσωτερισμού κάνει ό,τι κάνει η θρησκειολογία για τις θρησκείες, μελετά, κατανοεί, συγκρίνει, ενώ συμπληρώνει την Θρησκειολογία όπως στην περίπτωση που αναφέρεται στο (6). Η ακαδημαϊκή μελέτη του Δ. Εσωτερισμού ΔΕΝ προτείνει, ούτε προσηλυτίζει κανέναν να ακολουθήσει κανένα μονοπάτι, παρά μόνο παρουσιάζει κι επεξηγεί.
Σε εκπαιδευτικό επίπεδο γενικότερα, ο εσωτερισμός έχει την μοναδική ιδιότητα να συνδυάζει πτυχές φιλοσοφίας κι επιστήμης καθώς είναι ρεύμα παραδόσεων που ουδέποτε δέχτηκε τον διαχωρισμό αυτόν που προήλθε από τον τρόπο σκέψης του Διαφωτισμού.
Δεδομένου ότι στις μέρες μας η επιστημονική έρευνα τείνει ξανά να πλησιάζει οντολογικές φιλοσοφικές έννοιες ενώ η φιλοσοφία καταπιάνεται με εσχατολογικά θέματα που μόνο από την επιστήμη μπορούν να απαντηθούν, προσφέρει έναν τρόπο κατανόησης και των δύο δίχως τον τεχνητό και προβληματικό αυτόν διαχωρισμό.
Η πρακτική ενασχόληση με τον εσωτερισμό είναι εναλλακτική πνευματική οδός που διαφέρει από τις θρησκείες από την άποψη ότι παροτρύνει τον άνθρωπο να αναζητήσει μόνος του και μέσα του απαντήσεις ακολουθώντας κάποια διδασκαλία και την ίδια του την ψυχή, αντί να δέχεται θέματα πίστης και δόγματος χωρίς να τα ερευνήσει. Όμως οι περισσότερες θρησκείες εμπεριέχουν κάποια εσωτερική ή μυστικιστική παράδοση όπως είναι στον Χριστιανισμό και ειδικότερα στην Ορθοδοξία ο Ησυχασμός, στον Ιουδαισμό οι δύο μορφές της Καμπαλά, στο Ισλάμ ο Σουφισμός, κ.ο.κ.
Η ακαδημαϊκή μελέτη του Δ. Εσωτερισμού κάνει ό,τι κάνει η θρησκειολογία για τις θρησκείες, μελετά, κατανοεί, συγκρίνει, ενώ συμπληρώνει την Θρησκειολογία όπως στην περίπτωση που αναφέρεται στο (6). Η ακαδημαϊκή μελέτη του Δ. Εσωτερισμού ΔΕΝ προτείνει, ούτε προσηλυτίζει κανέναν να ακολουθήσει κανένα μονοπάτι, παρά μόνο παρουσιάζει κι επεξηγεί.
Σε εκπαιδευτικό επίπεδο γενικότερα, ο εσωτερισμός έχει την μοναδική ιδιότητα να συνδυάζει πτυχές φιλοσοφίας κι επιστήμης καθώς είναι ρεύμα παραδόσεων που ουδέποτε δέχτηκε τον διαχωρισμό αυτόν που προήλθε από τον τρόπο σκέψης του Διαφωτισμού.
Δεδομένου ότι στις μέρες μας η επιστημονική έρευνα τείνει ξανά να πλησιάζει οντολογικές φιλοσοφικές έννοιες ενώ η φιλοσοφία καταπιάνεται με εσχατολογικά θέματα που μόνο από την επιστήμη μπορούν να απαντηθούν, προσφέρει έναν τρόπο κατανόησης και των δύο δίχως τον τεχνητό και προβληματικό αυτόν διαχωρισμό.
Τι σχέση έχει με την φιλοσοφία;
Απόλυτη. Οι ιστορικές ρίζες του Δ. Εσωτερισμού πηγάζουν απ’ευθείας από τον Πυθαγόρα, τους προ-Σωκρατικούς φιλοσόφους και τον Πλάτωνα, περνούν από τους Νεοπλατωνιστές (λ.χ. Πλωτίνος, Ιάμβλιχος) και καθ’όλη τη διάρκεια των τελευταίων αιώνων, ιδιαίτερα μετά την Αναγέννηση, σχετίζονται και με την νεώτερη φιλοσοφία. Ας μην ξεχνούμε ότι στην αρχαιότητα, δεν υπήρχε ιδιαίτερος διαχωρισμός μεταξύ φιλοσοφίας και θρησκείας, ούτε μεταξύ επιστημών και φιλοσοφίας, όπως αναφέρουμε και παραπάνω (7).
Απόλυτη. Οι ιστορικές ρίζες του Δ. Εσωτερισμού πηγάζουν απ’ευθείας από τον Πυθαγόρα, τους προ-Σωκρατικούς φιλοσόφους και τον Πλάτωνα, περνούν από τους Νεοπλατωνιστές (λ.χ. Πλωτίνος, Ιάμβλιχος) και καθ’όλη τη διάρκεια των τελευταίων αιώνων, ιδιαίτερα μετά την Αναγέννηση, σχετίζονται και με την νεώτερη φιλοσοφία. Ας μην ξεχνούμε ότι στην αρχαιότητα, δεν υπήρχε ιδιαίτερος διαχωρισμός μεταξύ φιλοσοφίας και θρησκείας, ούτε μεταξύ επιστημών και φιλοσοφίας, όπως αναφέρουμε και παραπάνω (7).
Που μπορώ να σπουδάσω Δυτικό Εσωτερισμό;
Αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη τρία πανεπιστήμα παρέχουν μεταπτυχιακές σπουδές στον Δυτικό Εσωτερισμό: Η Σορβόννη στη Γαλλία, το Πανεπιστήμιο του Αμστερνταμ στην Ολλανδία:http://www.studeren.uva.nl/ma-mysticism-and-western-esotericism, και το Πανεπιστήμιο του Έξετερ στην Αγγλία: http://huss.exeter.ac.uk/research/exeseso/.
Πατώντας επάνω στους συνδέσμους μπορείτε να πάτε απ’ευθείας στις ιστοσελίδες των εν λόγω πανεπιστημίων και να μάθετε περισσότερα. Σημειωτέων ότι το πρόγραμμα στο Εξετερ της Αγγλίας είναι το μόνο που διατίθεται και εξ’αποστάσεως, και είναι ανοιχτό σε όποιον πληρεί τις προϋποθέσεις, ανεξάρτητα από τον τόπο διαμονής του. Υπάρχουν μερικά ακόμη πανεπιστήμια που παρέχουν διδακτορική παρακολούθηση σε θέματα που εμπίπτουν στον Δυτικό Εσωτερισμό.
Μπορείτε επίσης να απευθυνθείτε στον Σύλλογο για την Ακαδημαϊκή Μελέτη του Δυτικού Εσωτερισμού (ESSWE) (http://esswe.org) για περισσότερες πληροφορίες. Από το φθινόπωρο του 2010 και σε συνεργασία με καθηγητές από την Αγγλία και τις ΗΠΑ, το Κέντρο Phoenix Rising θα ξεκινήσει κύκλους εισαγωγικών μαθημάτων, σεμιναρίων, εμπειρικών εργαστηρίων και άλλων εκδηλώσεων σε Αθήνα και Κέρκυρα με επίκεντρο την καλύτερη κατανόηση και διάδοση της σημασίας των Δυτικών Εσωτερικών και με στόχο την θεσμοθέτηση της ακαδημαϊκής (δηλαδή αμερόληπτης και επιστημονικά τεκμηριωμένης) έρευνας κι επιμόρφωσης σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά πρότυπα και τις διεθνείς εξελίξεις, ενώ θα διατίθενται και μέσω διαδικτύου με σύστημα distance-learning. Επί του παρόντος η ιστοσελίδα είναι υπό κατασκευή, αλλά μπορείτε να ενημερώνεστε από εδώ: http://sashanonserviat.net/PhoenixRising.html. Θα λειτουργήσει σύστημα μελών που θα έχουν πρόσβαση σε διάφορα προνόμια όπως ενημερωτικό δελτίο (newsletter), πλούσιο ενημερωτικό υλικό, και πολλά ακόμη.
Αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη τρία πανεπιστήμα παρέχουν μεταπτυχιακές σπουδές στον Δυτικό Εσωτερισμό: Η Σορβόννη στη Γαλλία, το Πανεπιστήμιο του Αμστερνταμ στην Ολλανδία:http://www.studeren.uva.nl/ma-mysticism-and-western-esotericism, και το Πανεπιστήμιο του Έξετερ στην Αγγλία: http://huss.exeter.ac.uk/research/exeseso/.
Πατώντας επάνω στους συνδέσμους μπορείτε να πάτε απ’ευθείας στις ιστοσελίδες των εν λόγω πανεπιστημίων και να μάθετε περισσότερα. Σημειωτέων ότι το πρόγραμμα στο Εξετερ της Αγγλίας είναι το μόνο που διατίθεται και εξ’αποστάσεως, και είναι ανοιχτό σε όποιον πληρεί τις προϋποθέσεις, ανεξάρτητα από τον τόπο διαμονής του. Υπάρχουν μερικά ακόμη πανεπιστήμια που παρέχουν διδακτορική παρακολούθηση σε θέματα που εμπίπτουν στον Δυτικό Εσωτερισμό.
Μπορείτε επίσης να απευθυνθείτε στον Σύλλογο για την Ακαδημαϊκή Μελέτη του Δυτικού Εσωτερισμού (ESSWE) (http://esswe.org) για περισσότερες πληροφορίες. Από το φθινόπωρο του 2010 και σε συνεργασία με καθηγητές από την Αγγλία και τις ΗΠΑ, το Κέντρο Phoenix Rising θα ξεκινήσει κύκλους εισαγωγικών μαθημάτων, σεμιναρίων, εμπειρικών εργαστηρίων και άλλων εκδηλώσεων σε Αθήνα και Κέρκυρα με επίκεντρο την καλύτερη κατανόηση και διάδοση της σημασίας των Δυτικών Εσωτερικών και με στόχο την θεσμοθέτηση της ακαδημαϊκής (δηλαδή αμερόληπτης και επιστημονικά τεκμηριωμένης) έρευνας κι επιμόρφωσης σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά πρότυπα και τις διεθνείς εξελίξεις, ενώ θα διατίθενται και μέσω διαδικτύου με σύστημα distance-learning. Επί του παρόντος η ιστοσελίδα είναι υπό κατασκευή, αλλά μπορείτε να ενημερώνεστε από εδώ: http://sashanonserviat.net/PhoenixRising.html. Θα λειτουργήσει σύστημα μελών που θα έχουν πρόσβαση σε διάφορα προνόμια όπως ενημερωτικό δελτίο (newsletter), πλούσιο ενημερωτικό υλικό, και πολλά ακόμη.
Who Is Who;
Η Σάσσα Τσέϊτοου είναι κάτοχος του ΜΑ Δυτικού Εσωτερισμού από το Παν/μιο του Έξετερ, ΜΑ Αγγλικής Φιλολογίας και ΒΑ Επικοινωνιολογίας από το Παν/μιο της Ινδιανάπολης. Είναι ζωγράφος, συγγραφέας, ερευνήτρια, καθηγήτρια και διοργανώτρια εκδηλώσεων. Τα ακαδημαϊκά της ενδιαφέροντα αφορούν την τέχνη και τον εσωτερισμό, τις θεωρίες συνειδητότητας, τελετουργίας και μύησης. Έχει συμμετάσχει με ομιλίες της σε διεθνή συνέδρια σε Αγγλία, Γαλλία και Ελλάδα, για θέματα όπως Τεκτονισμός και Ελληνική Επανάσταση, Αλχημικός Συμβολισμός κ.α., ενώ διδάσκει Ιστορία του Γνωστικισμού ως επισκέπτρια καθηγήτρια στο Παν/μιο Ινδιανάπολης.
Αρθρογραφεί στο περιοδικό Άβατον και στο ακαδημαϊκό περιοδικό για την Μελέτη του Τεκτονισμού και Συγγενών Ρευμάτων (JRFF) κι έχει συμμετάσχει στα συλλογικά έργα «Τεκτονισμός» (Αρχέτυπο) και «Palpation and Manual Assessment» (Εlsevier). Είναι διοργανώτρια του συνεδρίου Phoenix Rising (Αθήνα, 2009) και Αρχαία Μυστήρια και Φιλοσοφία (Σαμοθράκη 2008). Περισσότερα στην προσωπική της σελίδα: www.sashanonserviat.net.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου