Η επίδρασή της «συλλαμβάνεται» στη χαρτογράφηση των γαλαξιών
Λονδίνο
Οσο και αν ορισμένοι δυσκολεύονται να το πιστέψουν, η σκοτεινή ενέργεια τελικά φαίνεται πως υπάρχει. Αυτό πιστοποιούν τα πρώτα αποτελέσματα της μεγαλύτερης αστρονομικής «χαρτογράφησης» που έχει γίνει μέχρι σήμερα, τα οποία επιπλέον δείχνουν ότι το Σύμπαν όχι απλώς επεκτείνεται διαρκώς, αλλά και ότι η επέκταση αυτή γίνεται με επιταχυνόμενο ρυθμό.
Ετσι αποδεικνύεται ότι τελικά ο Αϊνστάιν δεν έκανε λάθος. Αυτή η ασύλληπτη μορφή ενέργειας δρα ως κοσμολογική σταθερά η οποία υπερνικά τη βαρυτική επιρροή και «σπρώχνει» το Σύμπαν προς τα έξω, σε μια επέκταση που φαινομενικά αντιβαίνει στους νόμους της βαρύτητας.
Η ανακάλυψη χαιρετίζεται από τους αστροφυσικούς ως τεράστιας σημασίας, όχι μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις ως τώρα θεωρίες τους αλλά και γιατί, όπως τονίζουν, αποτελεί ένα ουσιαστικό βήμα για τις μελλοντικές έρευνές τους.
Μελέτη στους γαλαξίες
Η διεθνής ομάδα ερευνητών μελέτησε επί πέντε χρόνια περισσότερους από 200.000 γαλαξίες φθάνοντας πίσω στον χρόνο ως και 8 δισ. έτη φωτός _ περισσότερο από το μισό της ηλικίας του Σύμπαντος. Στόχος τους ήταν να μετρήσουν την επίδραση της σκοτεινής ενέργειας μέσω της ανάπτυξης ενός τρισδιάστατου χάρτη της κατανομής των σμηνών των μακρινών γαλαξιών στο Σύμπαν.
Για να εξασφαλίσουν αντικειμενικό έλεγχο σε σχέση με μελέτες που έχουν γίνει στο παρελθόν υιοθέτησαν μια πρωτοποριακή προσέγγιση χρησιμοποιώντας δυο τεχνικές. Η πρώτη αφορούσε τη μέτρηση των βαρυονικών ακουστικών ταλαντώσεων, ενός προτύπου που παρατηρείται στην κατανομή των γαλαξιών στο Σύμπαν.
Η δεύτερη επικεντρωνόταν στη μέτρηση της ταχύτητας με την οποία σχηματίστηκαν τα σμήνη των γαλαξιών στο πέρασμα του χρόνου. Και οι δυο τεχνικές επιβεβαίωσαν την ύπαρξη της σκοτεινής ενέργειας και την επιτάχυνση της επέκτασης του Σύμπαντος.
Απρόσμενες ανακαλύψεις
«Η επιτάχυνση της επέκτασης του Σύμπαντος ήταν μια ανακάλυψη που μας εξέπληξε» τόνισε ο Κρις Μπλέικ του Πολυτεχνείου του Σουίνμπερν της Αυστραλίας, ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης, μιλώντας στον αυστραλιανό Τύπο. «Εδειξε ότι έχουμε ακόμη να μάθουμε πολλά γύρω από τη Φυσική».
Το γεγονός ότι το Σύμπαν επεκτείνεται προβληματίζει εδώ και καιρό τους επιστήμονες, Κάτι τέτοιο αντίκειται στις θεωρίες του Αϊνστάιν που υπαγορεύουν ότι η βαρύτητα είναι μια δύναμη έλξης που συγκρατεί το Σύμπαν. Η σκοτεινή ενέργεια, η οποία «συνελήφθη» ως έννοια στα τέλη της δεκαετίας του 1990 από τη μελέτη των μακρινών σουπερνόβα, αποτέλεσε τον από μηχανής Θεό που ήρθε να δώσει απάντηση σε αυτό το αδιέξοδο.
Οι θεωρητικοί την προτείνουν ως μια δύναμη που επενεργεί σε ολόκληρο το Σύμπαν _ μια κοσμολογική σταθερά _ και υπολογίζουν ότι αποτελεί το 74% του Σύμπαντος με την εξίσου «ασύλληπτη» σκοτεινή ύλη _ η οποία δεν εκπέμπει ούτε ανακλά καμία ανιχνεύσιμη ακτινοβολία _ να συνιστά το 22% και τη γνωστή μας ύλη _ άστρα, πλανήτες, γαλαξίες κ.ο.κ. _ μόλις το 4%.
Αντίθετα η αντίπαλη θεωρία απορρίπτει την ύπαρξή της σκοτεινής ενέργειας και αποδίδει την επέκταση του Σύμπαντος σε μια «μεταστροφή» της βαρύτητας. Προσάπτει το λάθος στον Αϊνστάιν υποστηρίζοντας ότι ο μεγάλος θεωρητικός δεν υπολόγισε ότι η βαρύτητα στις πολύ μεγάλες αποστάσεις μετατρέπεται από δύναμη έλξης σε δύναμη απώθησης.
Δικαίωση των θεωριών
«Η δράση της σκοτεινής ενέργειας είναι σαν να ρίχνεις μια μπάλα ψηλά στον αέρα και αυτή να τρέχει όλο και πιο γρήγορα προς τον ουρανό» εξήγησε ο κ. Μπλέικ. «Τα αποτελέσματα μας λένε ότι η σκοτεινή ύλη αποτελεί πράγματι μια κοσμολογική σταθερά, όπως είχε προτείνει ο Αϊνστάιν».
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος WiggleZ, το οποίο ξεκίνησε το 2006 και ολοκληρώθηκε εφέτος. Για τη διενέργειά της χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Galaxy Evolution Explorer (Galex) της NASA και το Αγγλο-Αυστραλιανό Τηλεσκόπιο (Anglo-Australian Telescope) στο όρος Σάιντινγκ Σπρινγκ της Αυστραλίας.
Τα πρώτα συμπεράσματα των ερευνητών περιγράφονται σε δυο μελέτες οι οποίες έχουν γίνει δεκτές προς δημοσίευση στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society».
 |
Η σκοτεινή ενέργεια, η οποία υπολογίζεται ότι αποτελεί το 74% του Σύμπαντος και δίνει απάντηση στην επιταχυνόμενη επέκτασή του, εντοπίστηκε από τους αστροφυσικούς... |
Λονδίνο
Οσο και αν ορισμένοι δυσκολεύονται να το πιστέψουν, η σκοτεινή ενέργεια τελικά φαίνεται πως υπάρχει. Αυτό πιστοποιούν τα πρώτα αποτελέσματα της μεγαλύτερης αστρονομικής «χαρτογράφησης» που έχει γίνει μέχρι σήμερα, τα οποία επιπλέον δείχνουν ότι το Σύμπαν όχι απλώς επεκτείνεται διαρκώς, αλλά και ότι η επέκταση αυτή γίνεται με επιταχυνόμενο ρυθμό.
Ετσι αποδεικνύεται ότι τελικά ο Αϊνστάιν δεν έκανε λάθος. Αυτή η ασύλληπτη μορφή ενέργειας δρα ως κοσμολογική σταθερά η οποία υπερνικά τη βαρυτική επιρροή και «σπρώχνει» το Σύμπαν προς τα έξω, σε μια επέκταση που φαινομενικά αντιβαίνει στους νόμους της βαρύτητας.
Η ανακάλυψη χαιρετίζεται από τους αστροφυσικούς ως τεράστιας σημασίας, όχι μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις ως τώρα θεωρίες τους αλλά και γιατί, όπως τονίζουν, αποτελεί ένα ουσιαστικό βήμα για τις μελλοντικές έρευνές τους.
Μελέτη στους γαλαξίες
Η διεθνής ομάδα ερευνητών μελέτησε επί πέντε χρόνια περισσότερους από 200.000 γαλαξίες φθάνοντας πίσω στον χρόνο ως και 8 δισ. έτη φωτός _ περισσότερο από το μισό της ηλικίας του Σύμπαντος. Στόχος τους ήταν να μετρήσουν την επίδραση της σκοτεινής ενέργειας μέσω της ανάπτυξης ενός τρισδιάστατου χάρτη της κατανομής των σμηνών των μακρινών γαλαξιών στο Σύμπαν.
Για να εξασφαλίσουν αντικειμενικό έλεγχο σε σχέση με μελέτες που έχουν γίνει στο παρελθόν υιοθέτησαν μια πρωτοποριακή προσέγγιση χρησιμοποιώντας δυο τεχνικές. Η πρώτη αφορούσε τη μέτρηση των βαρυονικών ακουστικών ταλαντώσεων, ενός προτύπου που παρατηρείται στην κατανομή των γαλαξιών στο Σύμπαν.
Η δεύτερη επικεντρωνόταν στη μέτρηση της ταχύτητας με την οποία σχηματίστηκαν τα σμήνη των γαλαξιών στο πέρασμα του χρόνου. Και οι δυο τεχνικές επιβεβαίωσαν την ύπαρξη της σκοτεινής ενέργειας και την επιτάχυνση της επέκτασης του Σύμπαντος.
Απρόσμενες ανακαλύψεις
«Η επιτάχυνση της επέκτασης του Σύμπαντος ήταν μια ανακάλυψη που μας εξέπληξε» τόνισε ο Κρις Μπλέικ του Πολυτεχνείου του Σουίνμπερν της Αυστραλίας, ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης, μιλώντας στον αυστραλιανό Τύπο. «Εδειξε ότι έχουμε ακόμη να μάθουμε πολλά γύρω από τη Φυσική».
Το γεγονός ότι το Σύμπαν επεκτείνεται προβληματίζει εδώ και καιρό τους επιστήμονες, Κάτι τέτοιο αντίκειται στις θεωρίες του Αϊνστάιν που υπαγορεύουν ότι η βαρύτητα είναι μια δύναμη έλξης που συγκρατεί το Σύμπαν. Η σκοτεινή ενέργεια, η οποία «συνελήφθη» ως έννοια στα τέλη της δεκαετίας του 1990 από τη μελέτη των μακρινών σουπερνόβα, αποτέλεσε τον από μηχανής Θεό που ήρθε να δώσει απάντηση σε αυτό το αδιέξοδο.
Οι θεωρητικοί την προτείνουν ως μια δύναμη που επενεργεί σε ολόκληρο το Σύμπαν _ μια κοσμολογική σταθερά _ και υπολογίζουν ότι αποτελεί το 74% του Σύμπαντος με την εξίσου «ασύλληπτη» σκοτεινή ύλη _ η οποία δεν εκπέμπει ούτε ανακλά καμία ανιχνεύσιμη ακτινοβολία _ να συνιστά το 22% και τη γνωστή μας ύλη _ άστρα, πλανήτες, γαλαξίες κ.ο.κ. _ μόλις το 4%.
Αντίθετα η αντίπαλη θεωρία απορρίπτει την ύπαρξή της σκοτεινής ενέργειας και αποδίδει την επέκταση του Σύμπαντος σε μια «μεταστροφή» της βαρύτητας. Προσάπτει το λάθος στον Αϊνστάιν υποστηρίζοντας ότι ο μεγάλος θεωρητικός δεν υπολόγισε ότι η βαρύτητα στις πολύ μεγάλες αποστάσεις μετατρέπεται από δύναμη έλξης σε δύναμη απώθησης.
Δικαίωση των θεωριών
«Η δράση της σκοτεινής ενέργειας είναι σαν να ρίχνεις μια μπάλα ψηλά στον αέρα και αυτή να τρέχει όλο και πιο γρήγορα προς τον ουρανό» εξήγησε ο κ. Μπλέικ. «Τα αποτελέσματα μας λένε ότι η σκοτεινή ύλη αποτελεί πράγματι μια κοσμολογική σταθερά, όπως είχε προτείνει ο Αϊνστάιν».
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος WiggleZ, το οποίο ξεκίνησε το 2006 και ολοκληρώθηκε εφέτος. Για τη διενέργειά της χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Galaxy Evolution Explorer (Galex) της NASA και το Αγγλο-Αυστραλιανό Τηλεσκόπιο (Anglo-Australian Telescope) στο όρος Σάιντινγκ Σπρινγκ της Αυστραλίας.
Τα πρώτα συμπεράσματα των ερευνητών περιγράφονται σε δυο μελέτες οι οποίες έχουν γίνει δεκτές προς δημοσίευση στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου